Na de gemeente Amsterdam in juli 2021 en de gemeente Utrecht in februari 2022, gaat ook de gemeente De Bilt excuses maken voor de Trans-Atlantische slavernij. Raadslid Audrey Kruiniger van GroenLinks diende daarvoor, ondersteund door de fracties van SP, PvdA en D66, een motie in die met 18 stemmen werd aangenomen. Alleen VVD en Forza De Bilt stemden tegen de motie, en CDA en Lokaal De Bilt stemden verdeeld.
Raadslid Kruiniger sprak in haar betoog: “Het is aannemelijk dat De Bilt, net als zoals uit onderzoek bleek over onze buurgemeente Utrecht, veel nauwer verbonden was met de koloniale handel en slavernij en veel meer heeft geprofiteerd van de opbrengsten daarvan dan we tot nu toe altijd gedacht hebben. Uit een korte zoektocht via Google ontdekte ik al dat bijvoorbeeld de landgoederen Voordaan, Oostbroek en Beukenbroek allemaal eigendom waren van mensen die ook slaven in hun bezit hadden. De eigenaars van landgoed Beukenbroek waren bijvoorbeeld mede-eigenaars van de Surinaamse plantage Toutluifaut, een plantage waar honderden of misschien wel duizenden slaven zich letterlijk dood hebben gewerkt.”
Uit onderzoek van de gemeente Utrecht bleek dat verschillende lagen van de Utrechtse bevolking hebben aangezet tot, geïnvesteerd in en geld verdiend hebben aan slavernij in Amerika, Afrika en Azië. Audrey Kruiniger: “Het lijkt me dan ook niet vergezocht dat dat dan ook voor verschillende lagen van de bevolking in wat nu de gemeente De Bilt is geldt. We zijn immers niet pas sinds vandaag de achtertuin van Utrecht, maar waren dat ten tijde van de slavernij ook.”
In de aangenomen motie riepen GroenLinks, SP, PvdA en D66 het Biltse college dan ook op om niet alleen met een plan te komen voor een herdenking van de afschaffing van de slavernij in de gemeente De Bilt, maar ook om zich in te zetten voor meer kennis over het Biltse slavernijverleden en om ook excuses aan te bieden voor de slavernij.
“Ook vandaag de dag werken de patronen en denkbeelden die ten tijde van de slavernij gewoon waren nog door in het leven van mensen nu. Het is dan ook van belang om niet alleen terug te kijken, maar vooral ook vooruit te kijken. En dat doen we door erkenning van het leed dat slavernij heeft voortgebracht, maar ook door bewustwording door middel van onderwijs, en vooral door samen de verbinding te zoeken zodat we die onbewuste patronen doorbreken,” sprak mevrouw Kruiniger in haar betoog.
Ook het college deelde het standpunt van GroenLinks dat het belangrijk is dat we op gepaste wijze stilstaan bij de afschaffing van de slavernij, ook op lokaal niveau. Verantwoordelijk wethouder Krischan Hagedoorn (PvdA) zei: “Het is belangrijk om naast de gouden bladzijde, ook de zwarte bladzijde te blijven benoemen.” Hij benadrukte dat het college had geleerd van de rommelige aanloop naar de excuses die op 19 december 2022 door premier Rutte waren uitgesproken, en daar vooral uit had begrepen dat het belangrijk was de betrokkenen te betrekken. Hij ging dan ook zelfs een stap verder dan door partijen in de motie gevraagd werd en zegde namens het college toe dat hij naast de in de motie genoemde partijen ook de belangengroeperingen die zich met het slavernijverleden bezighouden wilde betrekken. “Het past goed in de verbindende en faciliterende rol van een gemeente om dit op zich te nemen en het college zegt GroenLinks dan ook graag toe om met een plan te komen om op 1 juli 2023 op gepaste wijze het slavernijverleden te herdenken en excuses te maken.”
